Một số cuộc khảo sát đã chỉ ra rằng khoảng 35% người trưởng thành ở Hoa Kỳ đang “tích cực cố gắng cắt giảm” lượng thịt, và 15 đến 20% khác đang cân nhắc điều đó.
Hiện nay xu hướng giảm tiêu thụ thịt đang thu hút được sự chú ý. Lợi ích sức khỏe của việc giảm tiêu thụ thịt đã được ghi nhận, một số minh chứng cho thấy chỉ cần có một chút thay đổi của mỗi người nhưng nếu được áp dụng rộng rãi, cũng có thể tác động lớn đến môi trường.
Mùa thu này đánh dấu kỷ niệm 20 năm Ngày Thứ Hai Không Ăn Thịt. Theo một cuộc khảo sát năm 2021, 38% người trưởng thành ở Hoa Kỳ đã quen thuộc với thông điệp của nó: Có những lợi ích có thể đo lường được từ việc ăn thực vật chỉ một ngày một tuần. Có thể bạn đã biến việc này thành thói quen cá nhân; có thể bạn đã thấy nó hoạt động ở căng tin trường học hoặc văn phòng của bạn; có thể bạn thậm chí đã từng thực hiện một chương trình trong cộng đồng của mình. Nếu Thứ Hai Không Thịt là lời giới thiệu đầu tiên của bạn về phong trào giảm thịt rộng rãi hơn, thì bạn không đơn độc.
Tạp chí FoodPrint nhìn lại quá khứ, hiện tại và tương lai của chiến dịch đột phá.
Một thay đổi nhỏ trở thành ý tưởng lớn
Trước khi trở thành một cái tên quen thuộc, Thứ Hai Không Ăn Thịt là kế hoạch sáng tạo của một người đàn ông: Sid Lerner. Là một giám đốc quảng cáo thành công trong thời kỳ hoàng kim của Đại lộ Madison, Lerner đã được truyền cảm hứng trong những năm nghỉ hưu – khi ông bắt đầu đối mặt với tình trạng cholesterol cao và huyết áp – để chuyển sự chú ý của mình sang việc chống lại các bệnh liên quan đến chế độ ăn uống. Theo khuyến nghị của Tổng bác sĩ phẫu thuật và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, ông quyết tâm yêu cầu người Mỹ chỉ ăn ít thịt hơn 15%. Lerner hợp tác với Bob Lawrence, giám đốc sáng lập của Trung tâm Johs Hopkins vì một tương lại có thể sống được, và Ngày Thứ Hai Không Thịt đã ra đời.
Lerner, sinh năm 1930, nhớ lại:”Những ngày không ăn thịt” thời trẻ trong Thế chiến thứ hai, khi sự kết hợp giữa khẩu phần ăn và thông điệp của chính phủ – ít xe tải chở thịt hơn, nhiều xe tải chở đạn dược hơn – dẫn đến mức tiêu thụ giảm đáng kể, giống như một chiến dịch quốc gia tương tự trong Thế chiến thứ nhất. Nhưng cần phải làm gì để biến biện pháp thắt lưng buộc bụng thành một phong trào truyền cảm hứng? Hay như Lerner đã nói trong một cuộc phỏng vấn năm 2010 với NPR: “Làm thế nào để bạn biến sự điều độ trở nên gợi cảm, vui vẻ và khả thi mà không trở thành một người cằn nhằn hay bảo mẫu?”
Tất nhiên, điều mà Lerner có được vị thế đặc biệt để bổ sung chính là sự kỳ diệu của quảng cáo. Ông giải thích với Syracuse Post Standard: “Chúng ta phải tạo ra một bộ mặt, tâm lý mới và thúc đẩy các chương trình khuyến mãi và truyền thông về sức khỏe cộng đồng. Lerner đã phát triển một nguyên tắc hướng dẫn hấp dẫn: “Mỗi tuần một lần, hãy cắt bỏ thịt”. Thứ Hai cũng không chỉ là ám chỉ mà thay vào đó được xây dựng dựa trên nghiên cứu: Được coi là đầu tuần ở Hoa Kỳ, Thứ Hai là ngày mọi người suy nghĩ nhiều nhất về việc đưa ra những lựa chọn lành mạnh hơn. (Tất nhiên, sự ám chỉ không có hại gì.)
Từ quán cà phê đến biến đổi khí hậu
Ngoài việc giáo dục các cá nhân, phó giám đốc Joy Lehman giải thích: “Thứ Hai không thịt cũng có thể được các đối tác tận dụng và dễ dàng thực hiện ở bất kỳ nơi nào phục vụ đồ ăn”. Kể từ khi ra mắt vào năm 2003, Ngày Thứ Hai Không Thịt đã được các chính quyền thành phố, văn phòng công ty, hệ thống bệnh viện và khu học chánh áp dụng ở cấp độ tổ chức. Ông lớn đầu tiên là Trường Công lập Thành phố Baltimore, nơi đã thành lập toàn hệ thống Thứ Hai Không Thịt vào năm 2009 – với các quyết định tương tự sau đó từ các khu học chánh ở Boston, Detroit, Oakland, New York và nhiều thành phố khác.
Khi hoạt động phát triển, sự hỗ trợ từ các phương tiện truyền thông quốc gia (người hâm mộ Oprah), các đầu bếp (Wolfgang Puck và Marcus Samuelsson đã giúp đỡ) và những người nổi tiếng, bao gồm Paul McCartney, người đã bắt đầu chiến dịch ở Anh, Ngày Thứ Hai Không Ăn Thịt cũng tăng theo. Kể từ khi mở rộng trên toàn cầu, với các chi nhánh ở Brazil, Hungary, Ghana, Indonesia và Trung Quốc, cùng nhiều chi nhánh khác. Lehman nói: “Chúng tôi làm việc như một mạng lưới toàn cầu; “Có rất nhiều sự khác biệt về văn hóa và ẩm thực nên việc chiến dịch được thực hiện tại địa phương thực sự có ý nghĩa”. Các tổ chức đối tác đã được thành lập tại hơn 40 quốc gia trên khắp sáu châu lục.
Thông điệp về tác động của việc tiêu thụ thịt cũng được mở rộng qua nhiều năm. Lehman nói : “Trọng tâm ban đầu là sức khỏe cộng đồng và nó vẫn là một nguyên lý chính. Nhưng trong hai thập kỷ qua, thiệt hại về môi trường do sản xuất thịt, đặc biệt là thịt bò, thịt lợn và thịt gà – phát thải khí nhà kính, chuyển đổi rừng thành đồng cỏ, khai thác nước, ô nhiễm đe dọa cộng đồng và hệ sinh thái – ngày càng trở nên cấp bách hơn. 65% người Mỹ đồng ý rằng công dân nên làm nhiều hơn để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và Thứ Hai Không Ăn Thịt báo cáo rằng, từ năm 2012 đến năm 2021, tỷ lệ người dân cắt giảm thịt vì lý do môi trường đã tăng lên.
Lehman nói: “Đặc biệt là đối với khán giả trẻ tuổi, các bạn trẻ ngày nay giành sự quan tâm và chấp nhận thực tế rằng sản xuất thực phẩm từ thịt có tác động đáng kể đến khí hậu”. Đối với thế hệ người tiêu dùng mới, nhiều người trong số họ còn trẻ hơn chính Ngày Thứ Hai Không Thịt, vai trò của nông nghiệp trong cuộc khủng hoảng khí hậu có thể là lý do đầu tiên để họ tham gia.
Mở rộng thông điệp không thịt
Thứ Hai Không Thịt tiếp tục mở rộng sang các lĩnh vực mới: Sách dạy nấu ăn với blogger Jenn Sebestyen; một loại “ăn chay” mới dưới hình thức Lil Broc; hợp tác với các đầu bếp và những người có ảnh hưởng. Vào năm 2021, chiến dịch đã công bố danh sách Đại sứ ẩm thực, bao gồm cả tác giả Priyanka Naik của “The Modern Tiffin” . Naik nói: “Là một đầu bếp thuần chay đang làm việc để truyền cảm hứng cho những người khác thưởng thức những bữa ăn không thịt, tôi rất biết ơn Ngày Thứ Hai Không Thịt”. “Các thế hệ trẻ muốn tạo ra sự khác biệt và ngày càng sử dụng thực vật nhiều hơn vì sức khỏe của họ và hành tinh. Khái niệm đơn giản về Thứ Hai Không Thịt mang lại cho họ một cách mới mẻ và dễ dàng để thực hiện điều đó.”
Trọng tâm chính trong tương lai là tiếp tục làm cho việc tham gia chương trình Thứ Hai Không Ăn Thịt trở nên dễ dàng nhất có thể – đặc biệt là đối với những người trẻ tuổi. Lehman nói: “Bạn thấy rất nhiều sinh viên rất quan tâm và muốn hành động vì khí hậu. “Chúng tôi tạo ra các tài liệu chiến dịch sẵn sàng để sử dụng nhằm nỗ lực hỗ trợ một lượng lớn thanh thiếu niên rất quen thuộc và quen với việc ăn không thịt, đồng thời muốn mang Thứ Hai Không Thịt đến cộng đồng và trường học của họ.” Cô giải thích, một phần trong đó là tạo ra các công cụ cho những người (quản trị viên trường học, nhân viên dịch vụ thực phẩm, người quản lý nguồn cung ứng), những người thực hiện Thứ Hai Không Thịt ở cấp tổ chức. Chiến dịch này cũng hợp tác với các mạng lưới thanh niên toàn cầu như Mạng lưới Thanh niên Thực phẩm chậm và Diễn đàn Lương thực Thế Giới.
Lehman nhấn mạnh rằng, mặc dù Thứ Hai Không Thịt đã tiếp cận hàng triệu người trên khắp thế giới, các cá nhân vẫn có quyền đưa phong trào này vào cuộc sống trong cộng đồng của họ – cho dù họ là học sinh đang nỗ lực bắt đầu chương trình riêng của mình ở trường hay đang tham gia vào các hoạt động cho một bệnh viện hoặc chính quyền thành phố. Cô nói: “Vì chúng tôi là nguồn mở nên mọi thứ trên trang web của chúng tôi đều có sẵn miễn phí cho bất kỳ ai sử dụng. “Sức mạnh của một người không thể được nhấn mạnh quá mức.”
Nguồn: https://foodprint.org
