Tủ lạnh là một vật dụng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Nhưng bạn không biết rằng, tủ lạnh gần như không bao giờ có mặt trong các hộ gia đình ở châu Phi. Vậy người dân ở những vùng đất khô cằn với các sa mạc nắng nóng này bảo quản thức ăn và hoa quả như thế nào?
Đó là một thiết bị có cấu trúc hết sức đơn giản và đặc biệt không cần dùng tới điện có tên gọi là Zeer Pot. Chiếc “tủ lạnh” độc đáo này được sáng chế vào năm 1995, bởi Mohammed Bah Abba, một giáo viên Nigeria, dựa trên ý tưởng cổ xưa của chiếc bình gốm giữ nước lạnh.
Cấu tạo của “tủ lạnh” không dùng điện
Zeer Pót có cấu tạo gồm 2 chiếc chậu bằng đất nung xếp lồng vào nhau. Ở giữa là một lớp cát được làm ướt có tác dụng cách nhiệt của lớp trong với môi trường và thu nhiệt trong chậu đẩy ra ngoài môi trường.
Thực phẩm được cho vào chiếc bình nhỏ bên trong, đậy lại bằng nắp hoặc khăn ướt.
Nếu đặt “tủ lạnh” Zeer ở nơi khô ráo, độ ẩm không khí thấp, thoáng gió. Khi nước bay hơi sẽ mang theo nhiệt và bị gió thổi bay đi. Để đảm bảo tủ giữ lạnh, phải đổ thêm nước ngày một vài lần để đảm bảo cát luôn ướt.
Nhiệt độ bên trong có thể hạ xuống tới mức gần 6 độ C khi môi trường xung quanh chỉ khoảng dưới 20 độ C. Rau xanh có thể giữ tươi trong vòng 12 ngày thay vì vài tiếng trong cái nóng như chảo rang ở châu Phi. Với các loại củ quả khác thậm chí có thể được lưu trữ vài tuần.
Ở điều kiện thông thường, “tủ lạnh” này vẫn có thể bảo quản rau tươi trong suốt cả tuần mà không bị héo úa, trong khi rau sẽ héo rũ chỉ sau vài tiếng để bên ngoài với nhiệt độ khoảng 40 độ C.
Bảng thống kê nhiệt độ bên trong Zeer Pot phụ thuộc vào nhiệt độ bên ngoài và độ ẩm không khí.
Nhờ vào sáng tạo này, Mohammed Bah Abba được trao giải thưởng Rolex vào năm 2000. Phát minh của ông được sử dụng rất nhiều tại các hộ gia đình nghèo ở vùng nông thôn châu Phi và Trung Đông. Nó không những giúp cho những nông dân có thể lưu trữ nông sản, kinh doanh thuận lợi hơn mà còn đảm bảo vệ sinh và chất lượng của sản phẩm.
Theo kết quả thử nghiệm của một nhóm sinh viên Anh, để tủ lạnh Zeer đạt 6 độ C thì nhiệt độ ngoài trời là 21 độ C và độ ẩm 0%. Khi độ ẩm tăng lên, hơi nước bay hơi kém đi thì nhiệt độ của tủ lạnh Zeer sẽ tăng.
Ngoài ra, nếu dùng cồn hoặc chất lỏng dễ bay hơi để làm ướt cát thì sẽ đạt hiệu quả cao hơn nhưng nếu xét vào yếu tố giá thành thì việc dùng nước là tốt nhất.
Theo: Quantrimang.com
